Trong bài học này các em được biết kiến thức về thoát hơi nước chính ở thực vật như: Vai trò của thoát hơi nước, các con đường thoát hơi nước ở lá, các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình thoát hơi nước từ đó áp dụng vào thực tiễn cân bằng nước và tưới tiêu cho cây trồng.
Đang xem: Sinh 11 bài 3
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1.Khái niệm thoát hơi nước
1.2.Vai trò của quá trình thoát hơi nước
1.3.Thoát hơi nước qua lá
1.4.Các tác nhân ảnh hưởng
1.5.Cân bằng nước và tưới tiêu hợp lí
2. Luyện tập bài 3 Sinh học 11
2.1. Trắc nghiệm
2.2. Bài tập SGK & Nâng cao
3. Hỏi đápBài 1 Chương 1 Sinh học 11
Thoát hơi nước là sự mất nước từ bề mặt lá qua hệ thống khí khổng là chủ yếu và một phần từ thân, cành…
Nhờ có thoát hơi nước ở lá, nước được cung cấp tới từng tế bào của cây.
Thoát hơi nước làđộng lực đầu trêncủa dòng mạch gỗ có vai trò: giúp vận chuyển nước và các ion khoáng từ rễ lên lá đến các bộ phận khác ở trên mặt đất của cây; tạo môi trường liên kết các bộ phận của cây; tạo độ cứng cho thực vật thân thảo.
Thoát hơi nước có tác dụng hạ nhiệt độ của lá vào những ngày nắng nóng đảm bảo cho các quá trình sinh lý xảy ra bình thường.
Thoát hơi nước giúp cho khí CO2khuếch tán vào bên trong lá cung cấp cho quang hợp.
⇒Mối liên quan giữa quá trình thoát hơi nước và quá trình quang hợp: Lá cây thoát hơi nước qua khí khổng tạo lực hút nước và tạo điều kiển để CO2khuếch tán vào nước. Nước và CO2được lấy vào lá là nguyên liệu để cây quang hợp.
1.3.1.Lá là cơ quan thoát hơi nước:Cấu tạo của lá thích nghi với chức năng thoát hơi nước. Các tế bào biểu bì của lá tiết ra lớp phủ bề mặt gọi là lớp cutin, lớp cutin phủ toàn bộ bề mặt của lá trừ khí khổng.
Khí khổng gồm:
2 tế bào hình hạt đậu nằm cạnh nhau tạo thành lỗ khí, trong các tế bào này chứa hạt lục lạp, nhân và ti thể.
Thành bên trong của tế bào dày hơn thành bên ngoài của tế bào
Số lượng khí khổng ở mạt dưới của lá thường nhiều hơn ở mặt trên của lá
Lớp cutinCó nguồn gốc từ lớp tế bào biểu bì của lá tiết ra, bao phủ bề mặt là trừ khí khổngĐộ dày của lớp cutin phụ thuộc vào từng loại cây và độ tuổi sinh lý của lá cây (lá non có lớp cutin mỏng hơn lá già)1.3.2.Hai con đường thoát hơi nước:
Thoát hơi nước qua khí khổng | Thoát hơi nước qua cutin trên biểu bì lá | |
Đặc điểm |
Vận tốc lớn Được điều chỉnh bằng việc đóng mở khí khổng |
Vận tốc nhỏ Không được điều chỉnh |
Cơ chế |
Nướcthoát ra khỏi lá chủ yếu qua khí khổng vì vậy cơ chế điều chỉnh quá trình thoát hơi nước chính là cơ chế điều chỉnh sự đóng- mở khí khổng + Khi no nước, thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho thành dày cong theo → khí khổng mở. (Hình a) + Khi mất nước, thành mỏng hết căng và thành dày duỗi thẳng → khí khổng đóng lại. Khí khổng không bao giờ đóng hoàn toàn. (Hình b) |
Hơi nước khuếch tán từ khoảng gian bào của thịt lá qua lớp cutin để ra ngoài.Trợ lực khuếch tán qua cutin rất lớn vfa phụ thuộc vào độ dày và đọ chặt của lớp cutinLớp cutin càng dày thì sự khuếch tán qua cutin càng nhỏ và ngược lại. |
Các tác nhân từ môi trường ảnh hưởng đến độ mở khí khổng sẽ ảnh hưởng đến sự thoát hơi nước:
Nước:
Điều kiện cung cấp nước càng cao sự hấp thụ nước càng mạnh, thoát hơi nước càng thuận lợi.
Độ ẩm không khí thấp dẫn tới thoát hơi nước càng mạnh.
Ánh sáng:
Ánh sáng làm tăng nhiệt độ của lá → khí khổng mở (điều chỉnh nhiệt độ) → tăng tốc độ thoát hơi nước.
Xem thêm: Sinh Năm 2015 Mệnh Gì ? Tuổi Ất Mùi Hợp Tuổi Nào, Màu Gì, Hướng Nào?
Độ mở của khí khổng tăng từ sáng đến trưa và nhỏ nhất lúc chiều tối, ban đêm khí khổng vẫn hé mở.
Nhiệt độ: ảnh hưởng đến hoạt động hô hấp của rễ → rễ hấp thụ nhiều nước → thoát hơi nước nhiều
Ion khoáng: Các ion khoáng ảnh hưởng đến hàm lượng nước trong tế bào khí khổng → gây điều tiết độ mở của khí khổng (Ví dụ: ion K+làm tăng lường nước trong tế bào khí khổng, tăng độ mở của khí khổng dẫn đến thoát hơi nước.)
Cân bằng nước được tính bằng sự so sánh lượng nước do rễ hút vào (A) và lượng nước thoát ra (B)
Khi A = B : mô của cây đủ nướcàcây phát triển bình thường.
Khi A > B : mô của cây thừa nướcàcây phát triển bình thường.
Khi A
Cần tưới tiêu hợp lý cho cây:
Cơ sở khoa học:
Dựa vào đặc điểm di truyền pha sinh trưởng, phát triển của giống, loại cây
Dựa vào đặc điêmt cảu đất và điều kiện thời tiết
Nhu cầu nước của cây được chẩn đoán theo 1 số tiêu chí sinh lý: áp suất thẩm thấu, hàm lượng nước và sức hút nước của lá cây.
Qua bài học này các em cần:
Nêu được vai trò cần thiết của quá trình thoát hơi nước ở thực vật.
Mô tả được cấu tạo của lá thích nghi với chức năng thoát hơi nước.
Trình bày được cơ chế điều tiết độ mở, đóng của khí khổng. Các tác nhân ảnh hưởng đến quá trình thoát nước.
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm traTrắc nghiệm Sinh học 11 Bài 3cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
A.IIB.III, IVC.I, IIID.III
Dưới bóng cây mát hơn dưới mái che bằng vật liệu xây dựng vì:
A.Vật liệu xây dựng hấp thụ nhiệt làm cho nhiệt độ tăng cao, còn lá cây thoát hơi nước làm hạ nhiệt môi trường xung quanh giúp CO2 khuếch tán vào bên trong lá.B.Vật liệu xây dựng toả nhiệt làm môi trường xung quanh nóng hơn.C.Cả 2 đều có quá trình trao đổi chất nhưng ở cây quá trình trao đổi chất diễn ra mạnh hơn.D.Vật liệu xây dựng và cây đều thoát hơi nước nhưng cây thoát mạnh hơn.
Ở một số cây (cây thường xuân – Hedera helix), mặt trên của lá không có khí khổng thì có sự thoát hơi nước qua mặt trên của lá hay không?
A.Có, chúng thoát hơi nước qua lớp biểu bì.B.Không, vì hơi nước không thể thoát qua lá khi không có khí khổng.C.Có, chúng thoát hơi nước qua lớp cutin trên biểu bì lá.D.Có, chúng thoát hơi nước qua các sợi lông của lá.
Bài tập 2 trang 19 SGK Sinh 11
Bài tập 3 trang 19 SGK Sinh 11
Bài tập 4 trang 7 SBT Sinh học 11
Bài tập 9 trang 16 SBT Sinh học 11
Bài tập 13 trang 17 SBT Sinh học 11
Bài tập 1 trang 16 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 2 trang 16 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 3 trang 16 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 4 trang 16 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 5 trang 16 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 1 trang 87 SGK Sinh học 11 NC
Bài tập 5 trang 90 SGK Sinh học 11 NC
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mụcHỏi đáp, Cộng đồng Sinh họcsonlavn.comsẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
— Mod Sinh Học 11 HỌC247
Sinh học 11 Bài 1: Sự hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ
Sinh học 11 Bài 2: Vận chuyển các chất trong cây
Sinh học 11 Bài 4: Vai trò của các nguyên tố khoáng
Sinh học 11 Bài 5: Dinh dưỡng nitơ ở thực vật
Sinh học 11 Bài 6: Dinh dưỡng nitơ ở thực vật (tiếp theo)
Sinh học 11 Bài 7: Thực hành Thí nghiệm thoát hơi nước và thí nghiệm về vai trò của phân bón
ADSENSE
ADMICRO
Bộ đề thi nổi bật
ON
ADSENSE /
Toán 11
Lý thuyết Toán 11
Giải bài tập SGK Toán 11
Giải BT sách nâng cao Toán 11
Trắc nghiệm Toán 11
Đại số 11 Chương 1
Ngữ văn 11
Lý thuyết Ngữ Văn 11
Soạn văn 11
Soạn văn 11 (ngắn gọn)
Văn mẫu 11
Soạn bài Vào phủ Chúa Trịnh
Tiếng Anh 11
Giải bài Tiếng Anh 11
Giải bài Tiếng Anh 11 (Mới)
Trắc nghiệm Tiếng Anh 11
Unit 1 lớp 11 Friendship
Tiếng Anh 11 mới Unit 1
Vật lý 11
Lý thuyết Vật Lý 11
Giải bài tập SGK Vật Lý 11
Giải BT sách nâng cao Vật Lý 11
Trắc nghiệm Vật Lý 11
Vật lý 11 Chương 1
Hoá học 11
Lý thuyết Hóa 11
Giải bài tập SGK Hóa học 11
Giải BT sách nâng cao Hóa học 11
Trắc nghiệm Hóa 11
Hoá Học 11 Chương 1
Sinh học 11
Lý thuyết Sinh 11
Giải bài tập SGK Sinh 11
Giải BT sách nâng cao Sinh 11
Trắc nghiệm Sinh 11
Sinh Học 11 Chương 1
Lịch sử 11
Lý thuyết Lịch sử 11
Giải bài tập SGK Lịch sử 11
Trắc nghiệm Lịch sử 11
Lịch Sử 11 Chương 1 LSTG Cận Đại
Địa lý 11
Lý thuyết Địa lý 11
Giải bài tập SGK Địa lý 11
Trắc nghiệm Địa lý 11
Địa Lý 11 Khái quát nền KT-XH TG
GDCD 11
Lý thuyết GDCD 11
Giải bài tập SGK GDCD 11
Trắc nghiệm GDCD 11
GDCD 11 Học kì 1
Công nghệ 11
Lý thuyết Công nghệ 11
Giải bài tập SGK Công nghệ 11
Trắc nghiệm Công nghệ 11
Công nghệ 11 Chương 1
Tin học 11
Lý thuyết Tin học 11
Giải bài tập SGK Tin học 11
Trắc nghiệm Tin học 11
Tin học 11 Chương 1
Cộng đồng
Hỏi đáp lớp 11
Tư liệu lớp 11
Xem nhiều nhất tuần
Vào phủ Chúa Trịnh
Tự tình
Câu cá mùa thu
Hàm số lượng giác
Cấp số cộng
Cấp số nhân
Nhị thức niu-tơn
Tiếng Anh Lớp 11 Unit 1
Tiếng Anh Lớp 11 Unit 2
Video bồi dưỡng HSG môn Toán
Văn mẫu và dàn bài hay về bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
Kết nối với chúng tôi
TẢI ỨNG DỤNG HỌC247
Thứ 2 – thứ 7: từ 08h30 – 21h00
sonlavn.com.vn
Thỏa thuận sử dụng
Đơn vị chủ quản: Công Ty Cổ Phần Giáo Dục HỌC 247
Chịu trách nhiệm nội dung: Nguyễn Công Hà – Giám đốc Công ty CP Giáo Dục Học 247
YOMEDIA
×
Thông báo
Bạn vui lòng đăng nhập trước khi sử dụng chức năng này.
Xem thêm: Trương Đình Hoàng Trở Lại Đội Tuyển Boxing Việt Nam, Trương Đình Hoàng
Bỏ quaĐăng nhập
×
Thông báo
Bạn vui lòng đăng nhập trước khi sử dụng chức năng này.
Đồng ý
1=>1