Soạn Bài Tìm Hiểu Các Yếu Tố Tự Sự Và Miêu Tả Trong Văn Nghị Luận Ngắn Nhất

– Thấy được tự sự và miẽu tả thường là những yếu tố rất cần thiết trong một bài văn nghị luận. Chúng giúp cho việc trình bày luận cứ trong bài văn được rõ ràng, cụ thể, sinh động hơn, và do đó, có khả năng giúp người nghe (người đọc) nhận thức được nội dung nghị luận một cách rõ ràng, sáng tỏ hơn.

Đang xem: Tìm hiểu các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận

– Nắm được việc đưa các yếu tố tự sự và miêu tả dùng làm luận cứ phải phục vụ cho viộc làm rõ luận điểm, tăng sức thuyết phục và khồng phá vỡ mạch lạc nghị luận của bài văn. 

Yếu tố tự sự và miêu tả trong vãn nghị luận

1. Đọc các đoạn văn sau và trả lời câu hỏi. (SGK, t.2, tr. 113-114)

Gợi ý

– Trong văn nghị luận, để bài văn thêm sinh động và tăng hiệu quả thuyết phục, người ta thường xen vào yếu tố tự sự và miêu tả. Tuy nhiên, yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận chỉ đóng vai trò phụ trợ, chứ không lấn át nghị luận. Mục đích chủ yếu của văn nghị là làm rõ đúng sai. Yếu tố miêu tả và tự sự không nhằm mục đích này mà chỉ nhằm làm cho bài nghị luận hay hơn, cụ thể hơn.

– Đoạn (a) kể vẻ những thủ đoạn bắt lính kì quặc và tàn ác của thực dân Pháp để người đọc thấy rõ hơn, cụ thể hơn “những vụ nhũng lạm hết sức trắng trợn” của bọn chúng trong nội dung nghị luận. Đoạn (b) tả lại cảnh khổ sở của những người bị bắt lính: bị xích tay, bị nhốt, bị canh giữ… để người đọc hình dung rõ hơn sự giả dối, bịp bợm trong lời rêu rao về “lòng sốt sắng đầu quân tấp nập và không ngần ngại”.

– Như vậy, các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn nghị luận đã góp phần làm cho việc trình bày các luận điểm, luận cứ được sáng sủa, sinh động và có sức thuyết phục hơn.

2. Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi. (SGK, t.2, tr. 115)

Câu hỏi :

a) Tim những yếu tố tự sự, miêu tả trong văn bản trên và cho biết tác dụng của chúng.

b) Vì sao tác giả văn bản trên đã không kể lại đầy đủ và cặn kẽ toàn bộ hai truyện Chàng Trăng và Nàng Han, mà chỉ tả cụ thể một số hình ảnh và kể kĩ một số chi tiết trong những câu chuyện ấy?

Gợi ý

a) Tác giả kể lại câu chuyện về Chàng Trăng và Nàng Han nhằm làm luận cứ chứng tỏ rằng hai truyện cổ Chàng Trăng và Nàng Han của dân tộc miền núi có nhiều nét giống với truyện Thánh Gióng ở miền xuôi.

Những yếu tố tự sự, miêu tả trong văn bản trên là đoạn từ “Mẹ chàng Trăng” đến “những vầng sáng bạc” (kể về chàng Trăng), đoạn từ “Còn nàng Han” đến “của người Kinh” (kể vể nàng Han).

Xem thêm: Cách Xét Tính Đơn Điệu Của Hàm Số : Lý Thuyết & Bài Tập (Kèm Tài Liệu)

b) Tác giả vãn bản trên đã không kể lại đầy đủ và cặn kẽ toàn bộ hai truyện Chàng Trăng và Nàng Han, mà chỉ tả cụ thổ một số hình ảnh và xể kĩ một số chi tiết trong những câu chuyện mà thôi, vì đây là những chi tiết, hình ảnh có lợi cho việc làm sáng tỏ luận điểm: Hai truyện Chàng Trăng và Nàng Han giống truyện Thánh Gióng. Những chi tiết, hình ảnh được kể kĩ là những chi tiết, hình ảnh giống trong truyện Thánh Gióng: chàng Trăng được sinh ra khác thường, không nói không cười, chàng cưỡi ngựa đá, chàng bay lên mặt trăng; nàng Han thành tiên lên trời khi thắng giặc, những vũng, ao chi chít nối tiếp nhau là vết chân ngựa của nàng để lại.

3. Từ việc tìm hiểu trên, hãy cho biết: Khi đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận, cần chú ý những gì ?

Gợi ý

Khi đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận, cần chú ý: Bài văn nghị luận vẫn cần phải có yếu tố tự sự và miêu tả. Những yếu tố này giúp cho bài văn nghị luận được rõ ràng, sinh động và có sức thuyết phục hơn. Các có yếu tố tự sự và miêu tả phải góp phần làm rõ luận điểm và không phá vỡ mạch lạc nghị luận của bài văn.

PHẦN LUYỆN TẬP

Bài tập 1. Chỉ ra các yếu tố tự sự và miêu tả trong đoạn văn nghị luận dưới đây và cho biết tác dụng của chúng. (SGK, t.2, tr. 116)

Gợi ý

– Yếu tố tự sự trong đoạn văn nghị luận là: “Đêm trước rằm đầu tiên từ ngày bị giam giữ. Mười mấy ngày qua, trừ cái bực mình ban đầu khi bị bắt giữ vô cớ, cái khẳng định mình vẫn là khách tự do, chỉ là một xâu những sự vật lỉnh kỉnh, lích kích dáng lạ, đáng cười, dáng ghét của bộ mật nhà giam. Bổng đêm nay trăng sáng quá chừng”, “Nó là dấu hiệu của một tâm trạng dạt dào nên sinh băn khoản. Hơn nữa, bối rối, xao xuyến. Nó âm ắp tình tứ, nó rạo rực, nó muốn yêu, muốn thưởng thức, muốn chan hoà, muốn giãi bày, bộc lộ. Phái đi ra với đêm, phải tắm mình trong nguyệt, phải vui, phải làm thơ.”.

Các yếu tố tự sự giúp người đọc hình dung rõ hơn hoàn cảnh sáng tác của bài thơ và tâm trạng của nhà thơ.

– Yếu tố miêu tả trong đoạn văn : “Trời xứ Bắc hẳn trong, trăng hẳn tròn và sáng”, “Trong suốt, bao la, huyền ảo, vỗ về”.

Xem thêm: Sinh Ngày 21/3 Cung Gì – Người Sinh 21 Tháng 3 Là Cung Hoàng Đạo Gì

Các yếu tố miêu tả làm cho người đọc như trông thấy trước mắt khung cảnh của đêm trăng.

Bài tập 2. Nếu viết bài tập làm văn theo để bài “Nêu ý kiến của em về vẻ đẹp của bài ca dao “Trong đầm gì dẹp bằng sen” thì em có cần vận dụng các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài làm không ? Vì sao ?

Gợi ý

Khi viết bài văn nghị luận “Nêu ý kiến của em vẻ vẻ đẹp của bài ca dao Trong đầm gì đẹp bằng sen”, người viết có thể sử dụng các yếu tố miêu tả để bài văn hay hơn, sinh động hơn (ví dụ, có thể sử dụng yếu tố miêu tả để gợi lại vẻ đẹp của hoa sen), cũng có thể sử dụng yếu tố tự sự để làm cho luận điểm được sáng rõ hơn (ví dụ, có thể kể một kỉ niệm về bài ca dao này). 

Xem thêm bài viết thuộc chuyên mục: bài tập tổng hợp