Cá nhám voi là một loài đặc biệt nhất trong bộ cá mập với kích thước lớn nhất thế giới. Chúng là loài ăn thịt khổng lồ nhưng lại rất gần gũi và không gây hại đối với con người.
Đang xem: Cá nhám voi
Hiện các thông tin về số lượng, sinh sản hay tốc độ bơi vẫn đang được điều tra. Các nhà thám hiểm rất muốn tìm hiểu thêm nữa về chúng nhưng phải may mắn lắm mới gặp được.
Cá nhám voi có danh pháp khoa học là Rhincodon typus còn có tên gọi khác là cá mập voi. Chúng thuộc phân lớp đuối, mập hay Elasmobranchii và thuộc lớp cá sụn Chondrichthyes, là thành viên rất đặc biệt.
Trên thế giới, hiện nay chúng là đang là loài cá mập có kích thước lớn nhất còn sót lại. Chúng được mô tả lần đầu tiên vào khoảng năm 1828 và mãi đến năm 1984 mới được thông qua.
Loài này được phát hiện tại bờ biển Nam Phi và được đặt tên theo kích thước cơ thể chúng.
Cơ thể của cá nhám voi rất lớn với kích thước chiều dài trung bình khoảng từ 9 đến 11m. Chiều dài của con lớn nhất được tìm thấy là 12,45 mét với cân nặng tối đa là 21,5 tấn.
Còn trung bình thì cân nặng con trưởng thành của loài này sẽ rơi vào khoảng 10 đến 15 tấn. Loài này rất hay bị nhầm lẫn với nhám phơi nắng Cetorhinus maximus là một loài tương tự nhỏ hơn.
Mập voi có một chiếc miệng rộng chứa khoảng hơn 300 chiếc răng và có kích thước khoảng 1,5 mét. Phần đầu bẹt và rộng phía trước có một cặp mắt nhỏ và quang thân có 5 cặp mang lớn.
Chúng có làn da màu xám ở phía trên lưng và nhạt dần thành màu trắng khi xuống phần bụng. Chạy dọc theo 2 bên hông là 3 đường gân rõ nét, trên da có những sọc và đốm vàng.
Nhìn phần da của mập voi khiến người ta liên tưởng đến bàn cờ đam trông cực kỳ thích mắt. Mỗi cá thể sẽ có cách phân bổ đốm khác nhau dùng để phân biệt chúng một cách chính xác.
Đặc điểm được ứng dụng trong kiểm đếm số lượng, tuy nhiên số lượng loài này vẫn chưa rõ ràng. Ngoài màu sắc khác biệt thì đặc điểm thú vị của chúng chính là lớp da dày tới 10 cm.
Trên lưng và ngực chúng đều có 2 vây tạo thành hai cặp đối xứng với nhau rất tự nhiên. Ở những con còn non, phần vây đuôi trên thông thường sẽ lớn hơn phần vây đuôi dưới một chút.
Còn ở những con trưởng thành thì thông thường phần đuôi sẽ có hình trăng lưỡi liềm hoặc bán nguyệt. Ngay phía sau mắt là lỗ thở và loài này có tốc độ bơi khá thấp so với đồng loại.
Khi di chuyển chúng sẽ chuyển động toàn thân và tốc độ bơi chỉ đạt trung bình khoảng 5 km/h.
Môi trường sinh sống của cá voi nhám là vùng đại dương khí hậu ôn đới ẩm hoặc nhiệt đới. Tuy là loài sống đại dương nhưng chúng lại rất thích tụ tập tại các dải đá ngầm ven bờ.
Chúng sẽ thường tụ tập theo mùa và đông nhất là ven bờ đông Phi hay miền tây nước Úc. Và khu vực phân bố của loài này có giới hạn chỉ trong phạm vi trên dưới vĩ độ 30.
Đây là loài sống độc lập với nhau và rất hiếm khi chúng tập trung lại bơi thành từng đàn.
Xem thêm: Vườn Quốc Gia Phong Nha Kẻ Bàng Nơi Bảo Tồn Thiên Nhiên Và Động Vật
Về tập tính sinh sản thì cũng như họ cá mập chúng chưa được xác định một cách rõ ràng. Vào năm 1956 người ta khám phá ra một quả trứng đơn lẻ được coi là của cá mập voi.
Và cho rằng loài này là loài đẻ trứng, nhưng theo một nghiên cứu khác vào năm 1996 thì khác. Họ bắt một con nhám voi vào bể và sau đó thấy có hơn 300 con cá con xuất hiện.
Người ta lại cho rằng đây là một loài đẻ con với hình thức cơ chế phát triển đẻ trứng thay. Trứng cá sẽ được nuôi dưỡng trong cơ thể mẹ với đầy đủ các loại dưỡng chất cần thiết.
Và sau đó con mẹ sẽ đẻ ra những con cá con có chiều dài khoảng 40 đến 60 cm. Tuổi thọ ước tính của chúng khá cao, khoảng 60 đến 150 năm và độ tuổi trưởng thành là 30.
Thức ăn chủ yếu của loài này là sinh vật phù du, đặc biệt là các nhuyễn thể và tảo. Ngoài ra chúng còn ăn các loài động vật có kích thước xương sống nhỏ và ăn cả mực biển.
Chúng hút thức ăn thông qua mang lược vào miệng rồi sau đó thải thức ăn ra bằng mang cung. Ưu điểm của loài này là rất chăm săn mồi và phát hiện mục tiêu chủ yếu nhờ khứu giác.
Sở dĩ chúng tập trung tại các dải đá ngầm vì đây là nơi chứa nguồn thức ăn dồi dào. Vào khoảng tháng 5-7 là lúc cá chỉ vàng đẻ trứng và đây chính là thức ăn của mập voi.
Cá nhám voi là một động vật quý hiếm và chỉ những nhà nghiên cứu khoa học được tiếp cận. Tuy nhiên thực trạng đánh bắt công nghiệp và thủ công tại những nơi chúng tụ tập vẫn rất nhiều.
Quần thể loài này chưa được đánh giá chính xác là ít hay nhiều nhưng chúng rất dễ tổn thương. Hiện nay chúng bị nuôi nhốt hoặc xẻ thịt trái phép dẫn đến sự suy giảm cực kỳ nghiêm trọng.
Theo nghiên cứu thì trong suốt 75 năm qua số lượng cá mập voi ở Đại Tây Dương giảm 30%. Trong khi đó số lượng ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương còn cao hơn nhiều với hơn 63%.
Số lượng này vẫn ngày càng suy giảm và đang ở trong mức báo động cần được bảo tồn gấp. Chúng đã được liệt vào sách đỏ bao gồm những động vật cơ nguy cơ bị tuyệt chủng cao nhất.
Ngoài việc khai thác để hỗ trợ cho quá trình nghiên cứu để tạo ra nguồn giống gốc ban đầu. Thì tất cả mọi hành vi đánh bắt và xẻ thịt mập voi đều sẽ được coi là phạm pháp.
Tuy nhiên thông tin hạn hẹp nên nhiều người đánh bắt chưa xác định được đây là loài quý hiếm. Đã có trường hợp những ngư dân đánh bắt loài này lên rồi xẻ thịt và mang đi rao bán.
Chính vì vậy ngoài việc ban hành những bộ luật nghiêm khắc trừng trị những kẻ cố tình sai phạm. Thì ngoài ra chúng ta còn cần phải tuyên truyền kiến thức cần thiết đặc biệt là cho ngư dân.
Hiện nay cũng đã có rất nhiều quỹ bảo vệ động vật được thành lập để bảo vệ nhám voi. Người ta xây dựng khu bảo tồn bảo vệ môi trường sống đồng thời kết hợp phát triển kinh tế.
Xem thêm: Kiều Loan: Từ Á Hậu Kiều Loan, Á Hậu Kiều Loan: Tôi Chưa Có Bạn Trai
An Phú Pet chuyên cung cấp chó Corgi, chó Poodle, chó Pug, chó Husky, chó Alaska, chó Golden…các bạn có nhu cầu mua chó cảnh liên hệ với chúng tôi nhé.